Το Σπήλαιο είναι ένα πανέμορφο μικρό χωριό δυτικά των Γρεβενών κτισμένο κάτω από την κορυφή του Ορλιακα σε υψόμετρο 980μ. Την άγρια ομορφιά του την καταλαβαίνει κανείς από τον δημόσιο δρόμο ακόμα αφού στα τελευταία χιλιόμετρα προς το χωριό ανεβαίνει στενός στενός ( σε ορισμένα σημεία δεν περνούν δυο αυτοκίνητα μαζί) σκεπασμένος στα δεξιά με τους θεόρατους καθέτους όγκους του βουνού και αριστερά το χάος με τους καθέτους γκρεμούς .
Εκεί στα νότια του χωρίου βρίσκεται ένα από τα ομορφότερα φαράγγια της Ελλάδας το φαράγγι της Πορτίτσας με το ομώνυμο γεφύρι στην είσοδο του. Αν και χάριν ευκολίας λέμε ότι το ποτάμι που διαρρέει το φαράγγι είναι ο Βενέτικος για να είμαστε γεωγραφικά σωστοί το ποτάμι που είναι υπεύθυνο για αυτό το θαύμα της φύσης είναι ο Περιβολιώτικος ποταμός που μετά το φαράγγι συνδέεται με τον Σμιξιώτικο ποταμό ή Βελονιά, σχηματίζοντας το Βενέτικο τον μεγαλύτερο παραπόταμο του Αλιάκμονα. Αυτό το μέρος είναι και ο προορισμός μας.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Απόσταση από Θεσ/νικη: 191 km
Διόδια: 4,10 €
Φαγητό: Ταβέρνα Πέρδικα Σπήλαιο Γρεβενών 17 € το άτομο
Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης: 112
Πυροσβεστική: 199
ΕΚΑΒ: 166
Δασαρχείο Γρεβενών. 24620 22419
Σπήλαιο – Πορτίτσα – Αγ.Παρασκευη – Σπήλαιο
Πληροφορίες διαδρομής
Είδος Διαδρομής: Πεζοπορία (κυκλική διαδρομή)
Βαθμός δυσκολίας: Εύκολη (απαιτητική μόνο στη διάσχιση του ποταμού)
Μήκος διαδρομής: 8,9 km
Νερό: Μόνο στο χωριό (αλλά και στο ποτάμι)
Διάρκεια: 3,5 ώρες (χωρίς στάσεις)
Η διαδρομή πραγματοποιήθηκε τον ΝΟΕ 2021
Μέλη ομάδας: 6 ενήλικες και ένας σκύλος
Από την πλατεία του χωριού κατηφορίζουμε προς την εκκλησία. Μόλις δούμε την εκκλησία στρίβουμε αριστερά . Ακόμα είμαστε στο χωριό και κατηφορίζουμε Νότια έχοντας την εκκλησία στο δεξί μας χέρι. Σε αυτό το σημείο γνωρίσαμε τον Μπρούνο (αργότερα μάθαμε το όνομα του) ένα πανέξυπνο Λαμπραντόρ που έγινε ο έβδομος της παρέας και μας ακολούθησε σε όλη τη διαδρομή. Προχωράμε λοιπόν για περίπου 50 μέτρα ακόμα και στην άκρη του χωριού βλέπουμε την ταμπέλα για την αρχή του μονοπατιού.
Το μονοπάτι είναι στρωμένο με πέτρα και εύκολο . Έχει γενικά Νότια κατεύθυνση και καλή σήμανση. Κινείται ανάμεσα σε χαμηλή βλάστηση και έχει υπέροχη θέα προς την κοίτη του ποταμού, στην άκρη του οποίου είναι η είσοδος από το φαράγγι . Συνεπώς είναι αδύνατο να χαθεί κανείς αφού έχει σχεδόν μόνιμη οπτική επαφή με τον προορισμό.
Κατηφορίζουμε ήπια προς το ποτάμι σαν να κάνουμε βόλτα .Το τοπίο συναρπαστικό και γι’ αυτό οι συχνές στάσεις για φωτογραφίες επιβεβλημένες . Πλησιάζοντας προς το τέλος της διαδρομής το τοπίο γίνεται πιο άγριο και πιο επιβλητικό καθώς περπατάμε πλάι , σχεδόν κολλητά, στις πανύψηλες εξωτερικές πλαγιές του φαραγγιού και μετά από δυο στροφές εμφανίζεται μπροστά μας μια εικόνα ανείπωτης ομορφιάς . Κάθετοι βράχοι πάνω από 200μ ύψος με μόλις μερικά μέτρα απόσταση μεταξύ τους σχηματίζουν ένα στενό πέρασμα για το νερό που κυλάει ενώ το δίτοξο πέτρινο γεφύρι στέκει σαν μια τεραστία καστρόπορτα μπροστά από το φαράγγι.
Κάναμε 50 λεπτά να διανύσουμε τα 1800μ της διαδρομής εξαιτίας των συχνών στάσεων για φωτογραφίες και άλλα 30 λεπτά για εξερεύνηση και φωτογραφίες στο γεφύρι και στο φαράγγι.
Το αρχικό σχέδιο ήταν να κατεβούμε στο φαράγγι να πιούμε το καφεδάκι μας και να ξανανέβουμε στο χωριό. Αλλά το άγνωστο και το άγριο του τοπίου καθώς και η μικρή διάρκεια της διαδρομής μας έκαναν να θέλουμε να συνεχίσουμε λίγο ακόμα. Περνάμε το γεφύρι και ακολουθούμε το μονοπάτι που συνδέει το Σπήλαιο με το χωριό Τρίκομο .
Ο Μπρούνο οδηγεί και εμείς ανηφορίζουμε την νότια όχθη του ποταμού για να βγούμε στη ράχη. Το δάσος πυκνό, γεμάτο οξιές και βελανιδιές, αλλά η διαδρομή καθαρή και με σχετικά καλή σήμανση, διασταυρώνεται σε λίγη ώρα (15 λεπτά) με δασικό δρόμο. Εκεί μάθαμε και το όνομα του Μπρούνο από ένα κυνηγό ο οποίος μας ενημέρωσε ότι ο φίλος μας είναι φίρμα στην περιοχή και του αρέσει να ακολουθεί ομάδες πεζοπόρων και ορειβατών. Επίσης μας πρότεινε αντί να πάμε μέχρι το Τρίκομο, να πάμε μέχρι το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, κοντινότερη και πολύ ωραιότερη διαδρομή. Ο καιρός υπέροχος και εμείς χαλαροί περπατάμε στο δασικό δρόμο για 1,5km και άλλα 30 λεπτά ακόμα όταν στα αριστερά μας βλέπουμε στο βάθος να ξεχωρίζει σε ένα ορεινό λιβάδι ο προορισμός μας. Στρίβουμε λοιπόν με βόρεια κατεύθυνση κατηφορίζοντας ελεύθερα τα 450 περίπου μέτρα που μας χωρίζουν από το μικρό εκκλησάκι και σε 10 λεπτά είμαστε στην αυλή του.
Υπέροχο μέρος για λίγη ξεκούραση από την πορεία . Φωτογραφίες , καφεδάκι και ένα μικρό συμβούλιο για το ποιος θα είναι ο δρόμος του γυρισμού. Είχαμε δυο επιλογές, να γυρίσουμε πίσω από τον ίδιο δρόμο ή να κατεβούμε προς το ποτάμι να περάσουμε απέναντι και να γυρίσουμε στο Σπήλαιο από τον χωματόδρομο που ξεκινάει από το σημείο συνάντησης του Περιβολιώτικου με τον Σμιξιώτικο ποταμο. Και όπως ήταν φυσικό αποφασίσαμε το δεύτερο.
Αρχίζουμε την κατάβαση προς το ποτάμι μέσα από το πυκνό δάσος . Δεν υπάρχει μονοπάτι και όπου φαίνεται κάποιο ίχνος μονοπατιού είναι ασαφές και χάνεται γρήγορα. Κατεβαίνουμε λοιπόν ελεύθερα με πρώτο τον Μπρούνο σε σχετικά απαιτητικό πεδίο και φτάνουμε στην οχθη του ποταμού σε 15 περίπου λεπτά . Είμαστε όμως ποιο κάτω από το σημείο συνάντησης των ποταμών και έτσι γυρίζουμε προς τα πίσω ακολουθώντας ανάποδα την ροη του νερού, έχοντας τώρα δυτική κατεύθυνση . Το πεδίο πλέον είναι δύσκολο και χρειάζεται να περπατάμε ανάμεσα στα κοφτερά βράχια της όχθης ενώ σε δυο τρία σημεία πρέπει να τα σκαρφαλώσουμε . Ο Μπρούνο πάντως πάντα βρίσκει ένα εναλλακτικό δρόμο για παράκαμψη και τον βρίσκουμε σχεδόν πάντα μπροστά μας. Το τοπίο άγριο επιβλητικό και καθηλωτικό. Το ποτάμι κυλάει ήσυχα δίπλα μας, το δάσος σκεπάζει σχεδόν τα πάντα και τα βράχια σαν πρωτόγονα αγάλματα μαζί με μεγάλες ποταμίσιες κοτρώνες είναι φυτεμένα παντού. Η απαιτητική πορεία μας ολοκληρώνεται όταν βλέπουμε λίγο μακρύτερα το ανατολικό άκρο του φαραγγιού της Πορτίτσας και μπροστά μας τα δυο ποτάμια να συναντιούνται σαν δυο υδάτινοι δρόμοι . Και τώρα το δύσκολο κομμάτι και το πιο διασκεδαστικό . Από πού θα περάσουμε απέναντι χωρίς να βραχούμε, κάτι που τελικά όμως αποδεικνύεται αδύνατο.
Ψάχνουμε για πέρασμα από βράχο σε βράχο αλλά η απόσταση μεταξύ τους δεν επιτρέπει παλικαριές και υπάρχει κίνδυνος πτώσης. Από τη άλλη το πλάτος της κοίτης είναι μεγάλο και το βάθος φαίνεται αρκετό. Μετά όμως από κάμποση ώρα έρευνας τελικά βρίσκουμε το καλύτερο πέρασμα. Είναι το σημείο με το μικρότερο πλάτος λίγο πιο κάτω από την ένωση των ποταμών . Περίπου 20μ με βάθος μέχρι το γόνατο και με ήρεμη ροη. Βγάζουμε τα παπούτσια, σηκώνουμε τα μπατζάκια και παίρνουμε την ψυχρολουσία .
Το νερό ήταν πάγος και οι πέτρες από κάτω γλιστερές και χρειαζόταν αυξημένη προσοχή. Και αφού περάσαμε το Περιβολιώτικο ποτάμι πάμε τώρα να περάσουμε και το Σμιξιώτικο. Το πέρασμα εδώ βρίσκεται λίγο πιο πάνω από την εκβολή του ποταμού και είναι πιο στενό, γύρω στα 10μ, με βάθος μέχρι τους αστραγάλους. Το ίδιο παγωμένο και γλιστερό όμως. Πάντως ο Μπρούνο είχε βρει την χαρά του. Έμπαινε και έβγαινε στα νερά, μας συνόδευε απέναντι και ξαναγυρνούσε για να συνοδεύσει και τους τελευταίους. Φτάνουμε στην όχθη που είναι και η αρχή του δασικού δρόμου που θα μας φέρει στο χωριό. Ξεκουραζόμαστε για λίγο και ανάλαφροι μετά το κρύο ποδόλουτρο ξεκινάμε την ελαφριά ανάβαση . Η διαδρομή εύκολη αφού περπατάμε σε βατό χωματόδρομο. Κάνει τον κύκλο της ανατολικής πλευράς των βράχων του βουνού που στην κορυφή τους είναι χτισμένο το Σπήλαιο, προσφέρει υπέροχη θέα στην κοιλάδα του Βενέτικου και στον Ορλιακα και μας ανεβάζει στον δημόσιο δρόμο 1,5 km περίπου έξω από το χωριό.
Όπως πάντα όλα τελειώνουν με ένα καλό γεύμα . Και το γεύμα ήταν πολύ πολύ καλό στην Ταβέρνα Πέρδικα, την μια από τις δυο ταβέρνες του χωριού που βρίσκεται λίγο κάτω από την πλατεία στο δρόμο για την εκκλησία. Μας στοίχισε λιγο πιο ακριβά από ότι συνήθως αλλά ήταν αναμενόμενο αφού δοκιμάσαμε όλα τα πιάτα του μενού. Φυσικά ιδιαίτερη θέση και επιπλέον μερίδα στο τραπέζι είχε και ο νέος μας φίλος και ο οδηγός μας, ο Μπρούνο. Αργά το απόγευμα πλέον, φεύγουμε από τα ελληνικά Highlands με τις καλύτερες αναμνήσεις από τα μέρη που γυρίσαμε και όλη την καλά κρυμμένη ομορφιά που είδαμε , πεζοπορώντας στη Γρεβενιώτικη φύση .